Một nghiên cứu mới từ Viện Khoa học và Công nghệ Okinawa (OIST), Nhật Bản, vừa phát hiện một sự thật đáng kinh ngạc: các đội bóng dường như hành xử như một thực thể thống nhất và di chuyển theo một quy tắc toán học cổ điển mà chính họ cũng không hề nhận ra. Quy luật này, gọi là Lévy Flight , mô tả cách các vật thể di chuyển theo những bước ngắn liên tục xen kẽ với các bước dài đột ngột – giống hệt cách một số loài động vật tìm kiếm thức ăn.
Lévy Flight là một dạng chuyển động ngẫu nhiên, trong đó khoảng cách giữa các bước đi không cố định mà tuân theo một quy luật toán học đặc biệt. Điều này giúp các sinh vật tìm kiếm thức ăn một cách hiệu quả nhất: những bước đi ngắn giúp khai thác tài nguyên gần đó, trong khi những bước dài đưa chúng đến khu vực mới có khả năng giàu tài nguyên hơn. Hiện tượng này đã được quan sát thấy ở nhiều loài, từ chim hải âu, cá, côn trùng, đến vi khuẩn, thậm chí cả các phân tử trong môi trường vi mô. Nhưng đây là lần đầu tiên nó được ghi nhận trong… một trận bóng đá.
Chuyển động của các cầu thủ trong 1 trận bóng đá
Các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ giải J-League của Nhật Bản, theo dõi vị trí của từng cầu thủ đến từng centimet để xem cách họ di chuyển trên sân. Họ nhận thấy rằng khi không có bóng, cầu thủ có xu hướng di chuyển theo mô hình Lévy Flight, giống như cách động vật tìm kiếm thức ăn. Tuy nhiên, ngay khi sở hữu bóng, họ phá vỡ mô hình này để thích nghi với lối chơi và chiến thuật của trận đấu.
Điều đặc biệt là không chỉ từng cầu thủ riêng lẻ di chuyển theo quy luật này, mà cả đội bóng – khi xem xét vị trí trung bình của toàn bộ cầu thủ trên sân – cũng hành xử như một thực thể duy nhất. Điều này cho thấy một đội bóng có thể xem như một “sinh vật sống”, hoạt động theo bản năng tập thể mà không cần sự điều phối có ý thức.
Mặc dù kết quả nghiên cứu rất thú vị, các nhà khoa học lưu ý rằng bóng đá là một môn thể thao phức tạp, không thể chỉ dựa vào một quy luật toán học để giải thích hoàn toàn cách chơi của các đội bóng. Tuy nhiên, việc phát hiện ra rằng cầu thủ vô thức áp dụng một chiến lược tối ưu hóa chuyển động có thể mở ra những hướng nghiên cứu mới về chiến thuật bóng đá và cách tối ưu hóa lối chơi.
