Trong suốt nhiều thập kỷ, con người đã gửi các tàu thăm dò đến nghiên cứu hành tinh này, và một trong những sứ mệnh quan trọng nhất chính là tàu thăm dò Cassini. Được phóng vào tháng 10 năm 1997 và đến Sao Thổ vào tháng 7 năm 2004, Cassini đã hoạt động trong gần 13 năm, cung cấp vô số dữ liệu giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hành tinh khổng lồ này.
Tuy nhiên, trong số những khám phá quan trọng của Cassini, một trong những điều kỳ lạ nhất là việc ghi nhận hình ảnh của các vật thể có hình dạng giống đĩa bay tại khu vực vành đai Sao Thổ, làm dấy lên tranh cãi về việc liệu đây có phải là dấu vết của một nền văn minh ngoài hành tinh hay không.
Cassini đã chụp được hình ảnh cận cảnh của hai trong số những mặt trăng nhỏ nhất của Sao Thổ là Pan và Atlas. Điều kỳ lạ là cả hai mặt trăng này đều có hình dạng giống như một chiếc đĩa bay với phần giữa phình ra và rìa ngoài mỏng dẹt.
Đây là một hiện tượng hiếm gặp trong vũ trụ, vì hầu hết các thiên thể nhỏ thường có hình dạng bất đối xứng, trong khi các thiên thể lớn hơn thì có dạng cầu do lực hấp dẫn tác động lên chúng.
Sự tồn tại của Pan và Atlas với hình dạng độc đáo này đã khiến nhiều người đặt câu hỏi về nguồn gốc thực sự của chúng. Một giả thuyết táo bạo đã được đưa ra rằng có thể những vật thể này không phải là mặt trăng tự nhiên mà thực chất là các con tàu vũ trụ khổng lồ bị bỏ lại bởi một nền văn minh ngoài hành tinh từ hàng triệu năm trước.
Theo giả thuyết này, một chủng tộc tiên tiến nào đó đã đến thăm Hệ Mặt Trời từ rất lâu về trước, nhưng vì một lý do nào đó, họ đã để lại hai con tàu gần Sao Thổ. Qua hàng triệu năm, các tàu vũ trụ này dần bị bao phủ bởi bụi vũ trụ và các mảnh vật chất từ vành đai của Sao Thổ, khiến chúng dường như trở thành các mặt trăng tự nhiên.
Mặc dù giả thuyết về tàu vũ trụ ngoài hành tinh nghe có vẻ hấp dẫn, nhưng các nhà khoa học lại có cách giải thích khác hợp lý hơn về nguồn gốc của Pan và Atlas. Theo nghiên cứu, hình dạng đặc biệt của hai mặt trăng này có thể xuất phát từ một quá trình tự nhiên được gọi là bồi tụ vật chất từ vành đai Sao Thổ.
Khi các mặt trăng này di chuyển trong khu vực có mật độ vật chất cao, lực hấp dẫn của chúng hút các hạt bụi và băng từ vành đai về phía mình. Tuy nhiên, do quỹ đạo của chúng nằm gần như cùng mặt phẳng với vành đai, các hạt vật chất này chủ yếu bồi tụ tại vùng xích đạo của chúng, tạo ra phần phình ra ở giữa và rìa mỏng dẹt, làm cho chúng có hình dạng giống như một chiếc đĩa bay.
Các phân tích từ dữ liệu của Cassini cho thấy rằng một nửa đến hai phần ba thành phần của Pan và Atlas có sự tương đồng lớn với vật chất trong các vành đai của Sao Thổ. Điều này càng củng cố giả thuyết rằng chúng đã hình thành thông qua quá trình hấp thụ và bồi tụ vật chất từ môi trường xung quanh.
Một điểm thú vị khác là vị trí của hai mặt trăng này cũng rất đặc biệt: Pan quay quanh “Khoảng trống Enke” trong vành đai Sao Thổ, còn Atlas quay quanh rìa ngoài của “vành đai A”. Đây đều là những khu vực có mật độ vật chất dày đặc, nơi quá trình bồi tụ vật chất dễ dàng xảy ra hơn so với các khu vực khác trong hệ thống vệ tinh của Sao Thổ.
Nhiều người có thể thắc mắc tại sao chỉ có Pan và Atlas có hình dạng giống đĩa bay, trong khi Sao Thổ có hàng chục mặt trăng khác. Các nhà khoa học đã đưa ra hai lý do chính cho hiện tượng này.
Thứ nhất, Pan và Atlas quay quanh những khu vực giàu vật chất trong vành đai Sao Thổ, giúp chúng có điều kiện thuận lợi để hấp thụ một lượng lớn vật chất từ môi trường xung quanh.
Thứ hai, cả hai mặt trăng này đều có kích thước tương đối nhỏ, khiến lực hấp dẫn của chúng không đủ mạnh để tự định hình thành dạng cầu theo nguyên tắc cân bằng thủy tĩnh. Trong vũ trụ, hầu hết các thiên thể lớn có dạng cầu vì lực hấp dẫn kéo vật chất của chúng về trung tâm, nhưng đối với các thiên thể có kích thước nhỏ hơn một mức nhất định, lực hấp dẫn này không đủ mạnh để làm tròn chúng.
Theo tính toán, một thiên thể rắn phải có khối lượng tối thiểu khoảng 10^21 kg mới có thể trở nên hình cầu do tác động của lực hấp dẫn. Trong khi đó, Pan và Atlas chỉ có khối lượng khoảng 4,3 × 10^15 kg và 5,5 × 10^15 kg, thấp hơn rất nhiều so với giới hạn này. Do đó, chúng không thể tự định hình thành dạng cầu, và hình dạng đĩa bay của chúng vẫn được bảo tồn qua hàng triệu năm.
Nhìn chung, mặc dù hình dạng của Pan và Atlas trông giống như đĩa bay ngoài hành tinh, nhưng các nghiên cứu khoa học hiện tại vẫn nghiêng về giả thuyết rằng chúng là sản phẩm của quá trình bồi tụ vật chất từ vành đai Sao Thổ.
Tuy nhiên, vũ trụ luôn ẩn chứa những điều kỳ lạ mà con người chưa thể giải thích hết. Việc có hay không một nền văn minh ngoài hành tinh từng ghé thăm Hệ Mặt Trời và để lại dấu vết vẫn là một câu hỏi chưa có lời giải. Trong tương lai, nếu con người có công nghệ tiên tiến hơn để khám phá Sao Thổ, chúng ta có thể tìm thấy câu trả lời chính xác hơn về nguồn gốc của những mặt trăng kỳ lạ này.
Nhưng cho đến lúc đó, những hình ảnh từ Cassini vẫn sẽ tiếp tục khơi gợi những cuộc tranh luận thú vị về khả năng tồn tại của sự sống ngoài Trái Đất và những bí ẩn chưa được giải mã của vũ trụ.
